Do chru oskarycieli o faszerstwa wyborcze doczy take Janusz Korwin- Mikke. Zoy doniesienie o popenieniu masowego faszerstwa w 2006 roku i 2010 roku. Podejrzewa on PSL. Jako dowd wykorzysta analiz prof. leszyskiego z PAN, pokazujc rozkad geograficzny gosw niewanych. Jako ekonomista nie sdz by wizualnie zauwaalne rnice daway si wytumaczy statystycznie. ” Pokrywa to si dokadnie z granic woj. mazowieckiego, w tym akurat wojewdztwie s wyjtkowo dobre wyniki PSL-u, natomiast jest tam ogromnie duo gosw niewanych ” -cytuje wypowied Janusza Korwin- Mikke portal Interia.
Rys. Fragment analizy prof. Przemysawa leszyskiego z PAN, grafika jest zamieszczona na portalu http://www.wpolityce.pl
Oprcz metody „dwa krzyyki” jako metody celowego uniewaniana gosw na „niechcianych” kandydatw, potencjalnie mona stosowa wiele trudniejsze do wykrycia taktyki. Rzecz praktycznie nie do wykrycia w przypadku polskiej ordynacji jest dosypywanie gosw. W tym celu naley sfaszowa podpisy osb ktre nie stawiy si na wybory, i wrzuci za nie gosy do urn wyborczych. Niestety, w przypadku polskiej ordynacji wyborczej jest niemal niemoliwe do wyledzenia.
Podczas wystpienia w kanale Superstacja (25.11.2010) polityk Korwin- Mikke opowiada o tym jak w jednej z komisji wyborczej 3 wyborcw twierdzio, e oddao na polityka swj gos, podczas gdy wrd wynikw wyborczych zaprezentowano informacj jakoby kandydat otrzyma w tym obwodzie zero gosw. Polityk sdzi e pracownik komisji wyborczej do kart do gosowania dopisywa dodatkowy krzyyk i uniewania je.
Inn taktyk faszerstw wyborczych przedstawi europose PiS Janusz Wojciechowski. Wg polityka pracujcy w komisjach mieli zastpowa gosy oddane na PiS czystymi, niewypenionymi kartami wyborczymi. Danych do krytyki dostarczy europosowi politolog Jarosaw Flis, krytycznie nastawiony do idei masowych faszerstw wyborczych. Dotar on do danych wg ktrych blisko 2 mln glosw niewanych miaoby si skada w 72 procentach z kart czystych i w 28 procent z kart le skrelonych.Polityk na amach tabloidu Fakt zwraca uwag e wg „exit pools” PiS miao 27 procent poparcia, za PSL: 13 procent. Po wyjciu kart z urn okazao si e PiS otrzyma 3- 4 % gosw mniej (23 procent dla PiS i 16 procent dla PSL).
W przeprowadzonej przez tabloid ankiecie 63 % spord 2563 ankietowanych byo przekonanych o sfaszowaniu wynikw wyborw. Wojciechowski na swoim blogu podaje przykad okrgu pockiego, gdzie PSL nagle osign wynik kilkakrotnie wyszy ni w latach poprzednich. Wg polityka z wyniku 19,82 % w 2007 roku i 10,69 % w 2009 roku wzbi si w wyborach samorzdowych na ponad 48 %. A co 5-ty wyborca odda w tym regionie gos niewany w wyborach do sejmiku, podczas gdy w wyborach do Sejmu w 2007 roku oddano tylko 2 % gosw niewanych.
Istnieje kolejna moliwo masowego faszowania wyborw- jest ni dopisywanie gosw poprzez podpisywanie si za nieobecnych wyborcw. S to faszerstwa trudne do wykrycia, niemniej cz krytykw zwracaa uwag na niespodziewanie wysok frekwencj wyborcz w wyborach samorzdowych 2010. Istniej okrgi gdzie pojawio si wicej kart do gosowania ni wydaa ich komisja (Poczesna, Bruksela, Warka, owicz).
Krytycy na blogach w sieci Internet, np. blogger Rafix, przytaczaj dane o znacznej liczbie gosw niewanych oddanych poza wielkimi miastami. Internauta opowiada o historii z Maopolski, gdzie, aby zmieni wadze, priorytetem byo zabezpieczenie komisji wyborczej przed faszerstwem, do ktrego wg podejrze dochodzio na drugiej zmianie pracujcej do zamknicia lokalu wyborczego. Dopiero wprowadzenie mw zaufania do komisji umoliwio zmiany polityczne.
Jak zauwaaj internauci, w polskim prawodawstwie nie uwzgldniono jednake moliwoci udziau w wyborach mw zaufania powoywanych przez organizacje apolityczne, takie jak np. Transparency International albo inne, lokalne organizacje chcce dopilnowania przestrzegania regu wyborczych. Internauci podaj przykady z polskiej prowincji, gdzie od 40 lat za przeprowadzanie wyborw odpowiada jedna i ta sama osoba. Twierdz, e faszowanie wynikw wyborczych jest moliwe.
Do tego samego wniosku odszed Izydor Wysocki ze wsi Turwka. Jak donosi TVP, obywatel razem z on przyby w niedziel na wybory okoo godziny czternastej. Dostrzeg jednego z czonkw komisji stojcego przy urnie wyborczej. „- Nikogo przy stole nie byo, sala bya pusta, a on sta przy urnie i wtyka te kartki.” Izydor Wysocki wezwa policj, raco naruszono procedury, jednake wyborw w tym okrgu nie uniewaniono. Wedle owiadczenia przeoonego, „czonek komisji uciska je [gosy] w urnie”. W lokalu bya w momencie wejcia p. Wysockiego jedynie jedna osoba, co stanowi zamanie regulaminu. Pozostae miay stemplowa karty w innym pomieszczeniu.
Jednoczenie policja prowadzi postpowanie wyjaniajce, ale najprawdopodobniej przeciwko obywatelowi Wysockiemu. „Policjanci prowadz postpowanie w sprawie naruszenia porzdku publicznego przez jednego z wyborcw”- donosi TVP Biaystok. Gazeta Wspczesna donosi e mczynie postawionio zarzut awanturowania si w lokalu wyborczym. „W lokalu by tylko jeden z czonkw komisji, ktry na dodatek sta przy urnie i grzeba w niej linijk”- opowiadaa „Gazecie Wspczesnej” Elbieta Wysocka, ona p. Izydora.
Ciekawe praktyki odnotowano w wyborach samorzdowych 2010 roku. Do kupienia ok. poowy gosw miao doj w Wabrzychu, miecie w czci zamienionym w slumsy, zaludnionym przez skrajnie spauperyzowan ludno, w radykalnych przypadkach nielegalnie zamieszkujc pustostany. O procederze masowego kupna gosw donosi Tv Twoja. Za rwnowarto ok. 30- 40 PLN wyborcy mieli gosowa na okrelonych kandydatw. Proceder mieli organizowa sami kandydaci poprzez porednikw. Podobne procedery zanotowano te w Grjcu. Jak podaje portal echodnia.eu, zatrzymano te syna przewodniczcego rady miasta z omioma ju wypenionymi kartami do gosowania. W owiczu doszo do zrywania plakatw wyborczych przez przeciwnikw politycznych, jak te do kradziey i powielenia kart wyborczych. Mimo przypadku kradziey kart, zgoszonego policji, wyborw nie mona powtrzy bo nikt nie wnis protestu wyborczego (przynajmniej do chwili zamknicia numeru piszcej o tym gazety). Take tu doszo do kupowania gosw.
W Pocku gosami handlowano za 20 PLN- na tzw. sodkich ulicach (nazwa spauperyzowanego osiedla) mona byo oberwowa grupki ludnoci czekajce na oferty kupna ich gosw. Czytelnicy prasy codziennej dokumentowali fotograficznie momenty przekazywania pienidzy i przekazali je miejscowej prasie. Skala procederu miaa by ogromna. Wzorem woskiej mafii do lokalu wyborczego z gosujcymi wchodzi albo „przewodnik”, albo otrzymywali oni ju wypenione karty wyborcze- przy czym z lokalu wyborczego musieli wynie karty puste. Zdezorientowani szefowie komisji wyborczych kontaktowali si z sdzi miejscowego sdu – przewodniczcym miejskiej komisji wyborczej, donoszc o obecnoci dodatkowych osb sprawiajcych wraenie kontrolowania oddawania gosw, niemniej, poza zatrzymaniem jednej z osb, sprawy nie wyjaniono.
Podobna sytuacja miaa miejsce w Lubiszynie, w woj. lubuskim, gdzie wyborcom oferowano alkohol. Do faszerstw wyborczych doszo take w Proszowicach. adnego gosu nie otrzyma np. kandydat PO ktry mia gosowa sam na siebie. Faszerstw miano te dokona na niekorzyc SLD w pobliskim Niegardowie. Oskarenia o race zamanie procedur i faszowanie wynikw pojawio si take w Niemodlinie, gdzie midzy kandydatami na burmistrza rozstrzygajce okazay si 3 gosy.
W Podszklu na Podhalu wydano 259 kart wyborczych, ale na 47 z nich znalazy si po dwa krzyyki. Tak si skada, e podwjne krzyyki znalazy si akurat na kartach z gosami oddanymi na Wiktora Ziko, ktry zdziwi si mniejsz o kilkadziesit liczb gosw w okrgu z ktrego w przeszoci oddawano na niego ponad 100 gosw. Teresa Niedospa, przewodniczca Obwodowej Komisji Wyborczej nr 7 w Podszklu twierdzi e odkd pracuje przy wyborach, taka sytuacja wystpia po raz pierwszy, nie moga jednake nadzorowa wszystkich pracownikw komisji. „Gdy jechaam z podliczonymi gosami do Czarnego Dunajca, sama byam tym zdziwiona, ale nie mogam przecie kadego czonka komisji dopilnowa i kademu cay czas patrze na rce. Osobicie liczyam tylko karty do powiatu.”- tumaczya „Tygodnikowi Podhalaskiemu”. Jak donosi tygodnik: „W innch lokalach wyborczych na Podhalu odsetek niewanych gosw nie przekracza kilku procent, w Podszklu byo to niemal 19 %”.
W wielu regionach kraju odsetek gosw niewanych osign w wyborach do sejmikw niemal 20 %, jedynie w wielkich miastach wynis kilka procent. W skali kraju co smy wyborca w gosowaniu do sejmikw wojewdzkich, gdzie koncentruj si inwestycje ze rodkw unijnych, nie by w stanie tak odda gosu, aby jego wola zostaa uznana za wan. Krytycy teorii o faszowaniu wynikw wyborw mwili i wyborcy nie byli w stanie wskaza swoich kandydatw i dlatego oddawali karty puste. Czy moliwe s masowe faszerstwa wyborcze na skal ok. 10- 12 % gosw? Wg Wojciechowskiego: „w sejmikach, s niemal wszystkie spywajce do gmin pienidze, zwaszcza te unijne i te z funduszu ochrony rodowiska. Wjtowie cauj marszakw wojewdztwa po rkach, bo jak nie dostan pienidzy, to ich nie ma. A marszakowie daj, komu chc, wedle uznania.”
Wybory w Polsce trudno uzna demokratycznymi z racji do odmiennej od krajw o uksztatowanej demokracji struktury mediw. W Polsce brakuje niemal cakowicie mediw kierowanych do tzw. rynku wysokiego. Ten model biznesowy jest nieobecny, co niemale przekrela szanse wyborcze kandydatw chccych prowadzi kampanie wyborcze w sposb rozwlekej argumentacji pisemnej, jak w Europie Zachodniej. Dodatkowo specyfik polskiego rynku mediw s, w tak znacznej skali rzadkie na rynku zachodnioeuropejskim, cise powizania gwnych partii z mediami.
Jak scharakteryzowa t sytuacj polityk z mniejszej partii kandydujcy na urzd prezydenta stolicy kraju: ?Media s totalnie nieobiektywne. Dzisiaj jest tak e kady musi mie swoj gazet, swoje radio, swoj telewizj. Kto kiedy zacz i nastpnie [inni] si spozycjonowali na zasadzie przeciwwagi. Nie ma kanau eby wej jeeli kto ma ciekawy projekt. Wiadomo e Plaftorma mwi przez TVN i wiadomoe to jest jej stacja. PiS mwi przez Gazet Polsk i Rzeczpospolit, SLD mwi przez stacje lokalne….” -(wypowied K. Munio).
Sytuacja powiza mediw i polityki jest do tego stopnia radykalna e w Zielonej Grze byy menadergazety codziennej by jednoczenie prezydentem miasta. W Zielonej Grze kandydat na prezydenta wystawiony przez parti polityczn uzyska najwiksze poparcie w skali kraju (64.87 %) spord kandydatw partyjnych. Jednoczenie nie jest specjalnie znanym politykiem w skali kraju. Rynek mediw w tym miecie to dwie gazety codzienne z jednej opcji politycznej. Wpywy w mediach czsto oznaczaj sukces wyborczy, dlatego wielu kandydatw musiao przed wyborami zamieni si w jednorazowych przedsibiorcw medialnych, rozdajc potencjalnym wyborcom wasne publikacje prasowe.
Do tego w wyborach parlamentarnych roku 2011 niemal nie doszo do demokratycznych debat wyborczych. Wykorzystujce publiczne czstotliwoci media prywatne wybray kandydatw odnoszcych wg nich sukcesy w badaniach sympatii politycznych. Tak t strategi tumaczy ludowo-konserwatywny polityk Stefan Niesioowski w kanale Superstacja (dn. 6.10.2011). Problem w tym, e badania takie atwo sfaszowa, spreparowa, na przykad zaniajc notowania danego ruchu dugofalowo przed wyborami, a zwykujc bezporednio przed samym dniem wyborw. Nastpnie mona mwi o nagym wzrocie poparcia. Daje to argument za niepokazywaniem danego ruchu w jakichkolwiek mediach, jeliby stosowa t retoryk. Dlaczego mielibymy spodziewa si braku manipulacji? Polska w wiatowym rankingu demokratyzacji opracowanym przez EUI jest przecie uplasowana poniej Panamy i Jamajki, jest okrelona jako „failed democracy”. Wcale nie tak dawno wyszlimy z totalitaryzmu. Wiara, e nagle wejdziemy w sprawn demokracj, jest w mojej opinii skrajn naiwnoci.
afularz, Merkuriusz Polski
Kiedy ponad cztery lata temu za oceanem wybuch kryzys finansowy, wielu ekonomistw wieszczyo upadek liberalnej ekonomi. Wszyscy twierdzili e to koniec pobaania nierozwanym bankierom w ich dziaaniu. Szczeglnie wielkie oczekiwania kierowano w stron nowo wybranego prezydenta USA. To on mia pooy kres recesji za pomoc socjalliberalnej, opartej na interwencjonizmie pastwowym polityce.
Zielonogorska.pl Ilustrowana 